
.
پرورش شترمرغ
پرورش شترمرغ و تجهیزات و تاسیسات مزارع پرورش شترمرغ یکی از مهم ترین مسائل این حرفه میباشد. در مزارع پرورش
شترمرغ وجود ، ساختمان ها ، تاسیسات و تجهیزات مناسب با توجه به نحوه پرورش باعث افزایش راندمان بهبود تولیدات
و کاهش تلفات میگردد. لازم است ساختمان ها تاسیسات و تجهیزات با توجه به نوع سیستم پرورشی و همچنین شرایط آب
و هوایی هر منطقه و با توجه به دسترسی به مصالح و امکانات در هر منطقه طراحی و مورد بهره برداری قرار گیرد.
.
جهت نگارش طرح توجیهی و یا طراحی نقشه های جانمایی و فنی و اجرایی مزارع پرورش شترمرغ
با واحد پشتیبانی تماس گرفته و یا از منوی سایت به بخش مورد نظر مراجعه نمایید
مهندس محمد سراهنگ
۰۹۳۹۳۸۴۹۷۷۶
.

.
پرورش شترمرغ
در این قسمت سعی شده تا نکاتی را که در خصوص احداث و بهره برداری از مزارع نیاز است عنوان گردد.
انواع مزارع پرورشی شترمرغ
با توجه به سیستم های پرورشی که پرورش دهندگان در مزازع اجرا میکنند لازم است در تاسیس
ساختمان ها پارامترهایی با توجه به نحوه مدیریت گله از نظر بهداشتی و پرورشی در نظر گرفته شود.
.

.
پرورش شترمرغ
- مزارع پرواری تک سنی
در این مزارع با توجه به این که در یک مرحله جوجه ریزی صورت می پذیرد و سن گله یکسان است میزان زمین مورد نیاز کمتراز
مزارع پرواری چند سنی است . در این مزارع فاصله بین سالن ها به حداقل کاهش می یابد و جوجه ها می توانند از تولد تا پایان
سن سه ماهگی در یک سالن نگهداری شوند و پس از آن به قسمت پروار بندی از سن سه ماهگی تاپایان دوره پروار انتقال یابند.
.

.
پرورش شترمرغ
- مزارع پرواری چندسنی
مزارع پرواری چند سنی با امکان جوجه ریزی در دفعات طراحی میگردند . در این مزارع
ساختمان و تاسیسات پرندگان پرورشی به سه بخش تقسیم میشوند:
.
- سالن جوجه از صفر تا یک ماهگی
- سالن پرورش از سن یک تا سه ماهگی
- تاسیسات پروار بندی از سه ماهگی تا سن کشتار
.
برای جلوگیری از انتقال بیماری ها با توجه به وجود سنین مختلف جوجه در مزرعه باید فواصل بین این تاسیسات به دقت رعایت گردد.
.
پرورش شترمرغ
- مزارع مولد
هدف از تاسی سمزارع مولد تولید و فروش جوجه یک روزه تا یک ماهه به مزارع پرواری است. در این مزارع جوجه های
تولید شده جهت پرواربندی نگهداری نمی شوند. ساختمان ها و تاسیسات پرورشی این مزارع عبارت است از:
.
- تاسیسات پرورشی مولدین
- ساختمان جوجه کشی
- سالن پرورش جوجه از زمان هیچ تا پایان سن یک ماهگی
.
در این مزارع لازم است تا فواصل مشخصی بین هریک از ساختمان ها وجود داشته باشد ، تا امکان انتقال آلودگی به حداقل کاهش یابد.
.

.
پرورش شتر مرغ
- مزارع توام (مولد به همراه گله پروری)
مزارع توام با هدف تولید جوجه و پرورش تعداد مشخصی از جوجه های تولیدی (حدود ۶۵ درصد) و فروش مابقی جوجه تولید
(۳۵ درصد) طراحی میگردند.حساسیت انتقال الودگی و درگیری با بیماری هایی که همه گیر هستند در این مزارع بیشتر است
و لازم است تا نحوه جا نمایی و رعایت فواصل ساختمان ها و تاسیسات با دقت صورت گیرد.
ساختمان ها و تاسیسات این مزارع شامل:
تاسیسات مولدین، جوجه کشی، سالن پرورش جوجه از صفر تا یک ماهگی،سالن پرورش از یک تا سه
ماهگی و تاسیسات پرورشی از سن سه ماهگی تا زمان کشتار می باشد. در مزارع توام نیاز است سالن
پرورش جوجه تا یک ماهگی از سالن پرورش از سن یک تا سه ماهگی جدا در نظر گرفته شود. در این
صورت ضمن کاهش استرس امکان کنترل و پیشگیری بیماری ها و نیز ایجاد شرایط گرمایش و تهویه
و… برای جوجه ها بهتر فراهم می گردد.
محل قرار گرفتن ساختمان جوجه کشی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. عدم استقرار هر نوع مزرعه
پرورش طیور در اطراف ساختمان جوجه کشی و فاصله مناسب از گله های مولد بایستی رعایت گردد.
طرح ساختمان جوجه کشی( حداقل فاصله از سایر تاسیسات ۳۰ متر در داخل مزرعه) به بودجه و عقاید
شخصی وابسته است. سوال در هنگام طراحی ساختمان با توجه به مسائل مالی این است که نیازهای
مزرعه در حال حاضر چیست و انتظار میرود که در آینده چه هدفی دنبال شود.
.
پرورش شتر مرغ
جوجه کشی باید دارای سیستم گردش درونی خوبی باشد. مناطق مرتبط با تخم دور از محلهای آلوده
مرتبط با جوجه قرار می گیرند.در صورت امکان اتاق خواب به اندازه کافی بزرگ و مناسب هدف در
نظر گرفته شوند و در ابتدا باید طوری طراحی شوند که بتوان به راحتی و با کمترین هزینه آنها را گسترش
داد.
تخم ها باید از یک سمت به جوجه کشی وارد شوند و جوجه ها از طرف دیگر خارج شوند ورود و خروج
به صورت جریانی خطی در ساختمان صورت می گیرد. اتاق های مهمی که در جوجه کشی وجود دارند
در نقشه فرضی در شکل ۶- ۵- و ۶- ۶ نشان داده شده اند.
ابتدا باید تخم ها وارد اتاقی شوند که مخصوص دریافت تخم ها طراحی شده است.تا به کارکنان جوجه کشی
تحویل داده شوند. هرگز با لباسهایی که معمولاً برای کار با پرنده ها و جوجه ها می پوشید در محل جوجه
کشی کار نکنید. اگر فضا و بودجه اجازه می دهد اتاق نگهداری تخم( انبار تخم) برای ذخیره سازی تخم در
پرورش شترمرغ
نظر گرفته شود. اندازه این اتاقها با توجه به نیاز کنونی و آتی جوجه کشی خواهد بود. اگر دستگاه جوجه کشی
به ظرفیت ۱۰۰۰ تخم است باید مطمئن شوید که می توانید حداقل یک پنجم آن یعنی ۲۰۰ تخم را در
به ظرفیت ۱۰۰۰ تخم است باید مطمئن شوید که می توانید حداقل یک پنجم آن یعنی ۲۰۰ تخم را در
اتاق ذخیره نگهداری کنید. بهداشت تخم بسیار مهم است و اتاق ضدعفونی/ دود دهی، چه جدا باشد چه در
همان اتاق ذخیره سازی تخم، باید مجهز به سیستم خروجی هوا بوده تا بخار مسموم کننده را انتقال دهد.
در ساختمان جوجه کشی باید اتاق هچری جدا از اتاق ستر باشد. معمولا اگر تخم ها یک بار در هفته در
دستگاه جوجه کشی قرار می گیرند یک اتاق هچری کفایت می کند.
اتاق هچری باید توسط راهرویی به سالن ورودی ساختمان ارتباط داشته باشد. هنگام بیرون آمدن جوجه
ها از تخم ،داشتن فضایی داخل اتاق یا اتاق جداگانه بسیار مفید است است تا قبل از انتقال جوجه ها به محل
پرورش، اقدامات لازم بر روی جوجه ها اعمال گردد.
.

.
پرورش شترمرغ
جوجه کشی مکانی آلوده است و باید اتاق شستشوی تجهیزات در نظر گرفته شود.فضای دیگری هم لازم
است تا سبد ها و چرخ های جوجه کشی( راک ها) را قبل و بعد از شستن در آنجا قرار داد. این اتاق نیاز به
آب، سینک ظرفشویی و محل خشک کردن، دارد با توجه به ظرفیت احتیاج به اتاق های جداگانه برای
ژنراتور برق و دستگاه های تصفیه آب دارید.
تمام کارکنان قبل از وارد شدن به اتاق های جوجه کشی باید دوش بگیرند. بنابراین برای چنین امکاناتی
باید فضای کافی در نظر گرفته شود. در نهایت اگر خواستید عملیات جوجه کشی را به بازدید کننده ها نشان
دهید، بهتر است ورودی مجزا با سالن شیشهای داشته باشید که بدون آلوده ساختن محل جوجه کشی این
کار صورت گیرد.
.
نکاتی که در ساخت سالن جوجه کشی باید رعایت شود:
وسایل و تجهیزات مورد استفاده در ساختمان جوجه کشی باید قابل تمیز کردن و شستشو با فشار آب زیاد
باشند.
کف سالن جوجه کشی باید فاقد درز و یا برآمدگی باشد. به خصوص محل ورودی درها باید فاقد برامدگی
باشد تا راک ها به راحتی عبور نموده و از تکان های شدید ممانعت به عمل آید.
تمامی اتاق ها باید دارای کانال زهکشی باشند.
توجه به اندازه درب ها و راهرو ها برای حرکت راک ها باید مد نظر قرار گیرد.
کف و دیوار های اتاق تا سقف باید قابل ضدعفونی باشد و بهتر است از کاشی و سرامیک یا سنگ استفاده نمود.
توجه به کف سازی و ایجاد شیب مناسب سالن در جهت زهکشی ها.
.
ساختمان های پرورشی
مشخصات سالن پرورش جوجه( تولد تا یک ماهگی)
جوجه ها پس از تولد به این سالن منتقل میشوند و به مدت ۳۰ روز در این محل نگهداری می شوند تا پس
از جذب کیسه زرده و واکسیناسیون به جایگاه جوجه های یک تا سه ماهه انتقال یابند.
اندازه هر پن در این سالن پرورش حدود دو متر در چهار متر است و فضای نگهداری برای ۳۰ قطعه
جوجه را فراهم می کند.
توجه داشته باشید یک متر مربع فضا برای پرورش چهار قطعه جوجه کافی است و اگر قصد دارید پن ها
را بزرگتر در نظر بگیرید ابعاد را طوری انتخاب نمایید که فضا برای پرورش حداکثر ۵۰ قطعه جوجه
شتر مرغ با رعایت حداکثر ۴ جوجه در هر مترمربع فراهم گردد. بیشتر از ۵۰ قطعه جوجه در هر پن
توصیه نمی گردد. هرچه تعداد جوجه ها درپن کمتر باشد امکان کنترل جوجه ها و شناسایی مشکلات بهتر
فراهم می گردد و خطر گسترش بیماری ها نیز کمتر است. در مناطق سردسیر توصیه می شود فضای
انتخابی برای هر پرنده کمی بیشتر در نظر گرفته شود، زیرا ممکن است به دلیل شرایط جوی، جوجه ها
اجبارا مدت زمان بیشتری را در سالن سپری نماید و شرایط برای انتقال جوجه ها در روز به گردشگاه یا
فضای آزاد فراهم نگردد. در این مناطق بهتر است پن ها از طول بیشتری نسبت به عرض برخوردار باشند
تا شرایط برای دویدن و گردش جوجه ها فراهم گردد.
.
پرورش شترمرغ
کف سالن بتن انتخاب شود تا شرایط برای ضدعفونی و شعله گرفتن فراهم شود. ارتفاع جداکننده هر پن
کوتاه و حداکثر ۳۰ سانتیمتر کافی است. این امر برای گردش و تهویه هوا بسیار حائز اهمیت بوده و برای
جوجه نیز آرامش بیشتری را فراهم می نماید( خود را حبس احساس نمی کند).از طرفی صرف هزینه نیز
کمتراست. در یک طرف سالن، راهرو به عرض یک و نیم تا تا دو متر در نظر گرفته شود تا امکان
دسترسی به هر پن بهتر فراهم گردد. در انتهای سالن یک اتاق برای نگهداری خوراک و یک اتاق نیز
برای نگهداری تجهیزات درنظر بگیرید. حوضچه ضدعفونی در مدخل ورودی درب سالن فراموش نشود.
سالن پرورش جوجه باید نور طبیعی کافی داشته باشد. پنجره ها برای تهویه طبیعی در ارتفاع یک متری
قرار گیرند. حتما برای پنجره ها توری مناسب به منظور جلوگیری از ورود حشرات درنظر گرفته
شود. پنجره ها درطرف سالن قرار میگیرند. بسته به ابعاد سالن در انتهای سالن ۱ یا ۲ فن تهویه( محاسبه
شده بر اساس طول و عرض سالن و نیز حداکثر تراکم جوجه در سالن) با قدرت مناسب قرار گیرد.ارتفاع
فن های تهویه از کف سالن یک متر در نظر گرفته شود. در صورت لزوم و در روز و یا شب های گرم
تابستان میتوانید پنجره ها را باز نموده و فن ها را روشن نمایید تااکسیژن و هوای تازه دراختیار جوجه
ها قرار گیرد.
.

.
پرورش شترمرغ
برای ماکیان حداقل و حداکثر سرعت تهویه در اتاق پرورشی به ترتیب یک و نیم و شش متر مکعب در
ساعت به ازای هر کیلوگرم وزن زنده است. از این ارقام نیز می توان برای جوجه شترمرغ ها استفاده
کرد. بنابراین اگر در یک اتاق پرورش جوجه ،۱۰۰ جوجه شترمرغ با میانگین وزن ۵ کیلوگرم نگهداری
میشوند در نتیجه حداقل هوای دریافتی در ساختمان می بایست ۷۵۰m/hour باشد. یک اتاق نگهداری
برای ۵۰ پرنده به میانگین ۲۰ کیلوگرم به ۱۵۰۰m/hoar هوای تازه نیاز دارد.
چگونگی چرخش هوا در داخل ساختمان هم از نظر حفظ یک محیط تازه و هم از نظر حفظ درجه حرارت
مناسب سالن برای جوجه ها بسیار مهم است. راه های ورودی هوا باید، هوای تازه را به سمت نیمه بالایی
سالن هدایت کند و فن ها باید هوا خروجی را از همین قسمت خارج کنند.
حرکت هوا در طول خط سقف باعث ترکیب هوا با هوای بدنه اتاق می شود بدون این که هوای خنک و
پرورش شترمرغ
هوای گرم مستقیماً با هم مخلوط شوند، که در نتیجه از بروز کوران( مکش) جلوگیری می گردد. اگر
دریچه های ورودی هوا به نحوی تعبیه شده اند که هوای تازه به طور مستقیم با هوای اتاق ترکیب میشود،
منجر به کاهش مداوم درجه حرارت قسمت اعظم هوای اتاق می گردد که می تواند سبب میعان روی
دیوارها و کف شود و یک محیط هوایی ناهمگن گرم و سرد در نقاط مختلف سالن ایجاد کند.
برخی از سالن های پرورش طیور از تهویه طبیعی برای حفظ کیفیت هوا استفاده میکنند. در بالای سقف
شیبدار یک دریچه پهن و درپوش دار وجود دارد و هوای تازه از دریچههای کنار دیوار و نهایتاً کنج
دیوارها وارد سالن می شود. هوای گرم تولیدی
توسط تأسیسات گرمایشی و پرندگان در داخل سالن از طریق سـقف خـارج مـی شـود و بـه
وسیلهی هوای وارد شده از کناره ها جایگزین میگردد. عایقبنـدی دیوارهـای سـاختمان و
سقف در کاهش هزینه گرما و جلوگیری از تـاثیر شـرایط جـوی بـر محـیط پرورشـی مهـم
پرورش شترمرغ
میباشد. سقفهایی که عایق بندی نامناسبی دارند نه تنها گرما را هدر می دهنـد بلکـه سـبب
حالت میعان میشوند که نتیجتاً آب از سقف بر روی پرندگان چکه خواهد کرد
در مناطق گرم یا در ماههای گرم تابستان می توانید جوجهها را در سـاعات گـرم روز بـه
داخل منتقل نموده و با نصب چند کولر آبی در عرض (در انتهای مخـالف فـن هـای تهویـه )
سالن را خنک نموده و از استرس گرمایی بکاهید . جوجه ها د ر استرس گرمـایی کـم اشـتها
شده و از رشد کمتری برخوردارند و شرایط بـرای بـروز بیمـاری هـا نیـز فـراهم مـی گـردد
همچنین می توانید طول سالن (بیرون سالن ) را با حصیر یـا برزنـت پوشـانده و بـرای کـاهش
نفوذ گرما و اشعه خورشید از شیشه ها و پنجره ها در فصل تابستان از آن استفاده نمائیـد . در
زمستان نیـز بـرای جلـوگیری از
نفوذ سرما در شب موثر است
پرورش شترمرغ
سیستم گرمایش از کف برای سالن پرورش جوجه (تولد تا ۱ مـاهگی ) بخـصوص بـرای
فصول سرد سال ضروری است . فقط داخل پنها به ایـن سیـستم مجهـز شـود و حتـی بـرای
صرفه جوئی در هزینه ها مـی توانیـد قـسمتی از پـن را بـه ایـن امـر اختـصاص دهیـد . سیـستم
گرمایش از کف محیطی مطلوب را برای جوجه ها فراهم نموده و مانع از سـرد شـدن ناحیـه
شکمی جوجه می گردد. سرد شدن ناحیه شکم جوجه با عـث تـاخیر در جـذب کیـسه زرده،
اختلال در سیستم گوارشی و سلب آرامش جوجه می گردد. توجه داشته باشـید کـه سیـستم
گرمایش از کف نباید بعنوان منبع حرارتی برای گرم کردن سالن در نظر گرفته شود . دیـده
شده که از این سیستم با هدف گرم نمودن سالن استفاده شده ، کف سالن بیش از حد گـرم
شده و در نتیجه جوجه هـا بـیش از حـد احـساس گرمـا نمـوده کـه در ایـن صـورت جوجـه
دهیدراته شده و آرامش خود را از دست می دهد و از خوردن آب وغذا دست میکشد.
بـتن کف فقط باید سرد نباشد و وقتی با دست کف سالن را لمس میکنید احساس سرما ننمائیـد
لذا نباید گرم و داغ باشد . بنابراین علاوه بر گرمـایش از کـف، بایـد منبـع حرارتـی مطمـئن
هیتر یا فن جت برای گرم نمودن سالن نیز در نظر بگیرید
.
جهت نگارش طرح توجیهی و یا طراحی نقشه های جانمایی و فنی و اجرایی مزارع پرورش شترمرغ
با واحد پشتیبانی تماس گرفته و یا از منوی سایت به بخش مورد نظر مراجعه نمایید
مهندس محمد سراهنگ
۰۹۳۹۳۸۴۹۷۷۶
.
پرورش شترمرغ
اگر امکان استفاده از سیستم گرماش از کف برای شما میسر نیست، باید یـک مـانع بـین
بتن و شکم جوجه بعنوان عایق در نظر بگیرید . از حصیر پلاسـتیکی، خـاک تمیـز معمـولی،
پهن گاو (با احتیاط و رعایت شرایط بهداشتی ) که بر روی آن حـصیر پلاسـتیکی قـرار داده
شده می توانید استفاده نمائید . میتوانید یک خوابگاه در یک قسمت سالن در نظـر گرفتـه و
در هنگام شب جوجه ها را برای استراحت به داخل آن منتقل نمائید . کف خوابگاه با چـوب
یا کاه (قطعات بلند کاه ) یا حصیر آهنی از بتن فاصله گرفته و بر روی آن حـصیر پلاسـتیکی
و یا موکت (بدون کرک و مو) و یا هر کفپوش مناسب دیگـری قـرار دهیـد . در بـالای سـر
جوجه ها نیز لامپ حرا رتی قرار گیرد. لامپ های حرارتی در هر پن، بسته بـه تعـداد جوجـه ،
پرورش شترمرغ
یک یا چند عدد لازم است . برای هـر لامـپ حرارتـی حـدود ۱۲ تـا ۱۵ جوجـه (بـا در نظـر
گرفتن سن) کافی است . برای کاهش نفوذ گرما و سرما توصیه میشود دیوارهای اصلی و
سقف عایقبندی شـوند . در صـورت اسـتفاده از مـادر مـصنوعی (لامـپ حرارتـی، بخـاری،
رادیاتور با آب گـرم و …) دمـای سـالن پـرورش جوجـه در حـدود ۲۵ درجـه سـانتی گـراد
نگهداری شود . ارتفاع مادر مصنوعی باید طوری تنظـیم شـود کـه در ارتفـاع قـد جوجـه هـا
حدود ۳۰ درجه سانتی گراد حرارت مهیا نماید . اگر مادر مصنوعی بیش از حـد پـایین باشـد
جوجه ها پراکنده شده و از منبع حرارتی فاصله مـی گیرنـد و اگـر بـیش از انـدازه بـالا باشـد
جوجه ها بر روی هم انباشته شده و امکان خفگی آنان وجود دارد
طول گردشگاه را ۱۰ تا ۱۵ متر در نظر بگیرید و کف آن را بتن نمائید
بدیهی است طرح هـای فراوانـی بـر اسـاس ظرفیـت تولیـدی مزرعـه، شـرایط اقتـصادی
سرمایه گـذار و شـرایط آب و هـوایی منطقـه امکـان پـذیر اسـت.
.

.
سالن پرورش جوجه از یک تا ۳ ماهگی
همانطور که قبلاً توضیح داده شـد در مـزارع تـوام ( پـرورش مولـدین + پرواربنـدی ) و
مزارع پرواری چند سنی ، تفکیک سالن پرورش جوجه تـا یـک مـاهگی، از سـالن پـرورش
یک ماهگی تا سه مـاهگی ، امـری ضـروری اسـت . ولـی در مراکـز پرواربنـدی تـک سـنی
تفکیک این دو سالن ضروری نیست و جوجه ها میتوانند از ابتدای پـرورش در یـک سـالن
واحد قرار بگیرند
بنابراین مشخصات این سال ن برای پرواربندان تک سنی، بمنظور پرورش جوجـه از سـن
تولد تا سه ماهگی اسـت و بـرای پـرورش دهنـدگان مولـد (تـوام ) و پرواربنـدی چنـد سـنی،
میتواند با هدف پرورش جوجه از سن یک ماهگی تا سه ماهگی مورد استفاده قرار بگیرد
مشخصات فنی و بهداشتی این سالن مانند سالن تولد تا سه ماهگی) است. نکـات زیـر در
تاسیس این سالن باید مد نظرقرار بگیرد
پرورش شترمرغ
– فضای لازم برای هر جوجه در داخل سالن یک مترمربع در نظر گرفته شود
– ارتفاع دیوارهای جداکننده در حدود ۸۰ سانتی متر در نظر گرفته شود . استفاده از نرده های
آهنی بعنوان جداکننده دارای معایب و مز ایایی میباشد که در مجمـوع بهتـر اسـت اسـتفاده
گـردد. زیـرا امکـان تهویـه بهتـری را در سـالن بهنگـام اسـتفاده از تجهیـزات تهویـه فـراهم
مینماید. در اینصورت می توانید ارتفاع نرده ها را در حدود یک متر یا بیشتر انتخاب نمائید
برای حصول نتیجه بهتر می توانید تا ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر از کـف، از آجـر یـا بلـوک بعنـوان
دیوار استفاده نموه و سپس بر روی آن نرده قرار دهید. کف سالن نیز بتنریزی شود
– سالن مجهز به سیستم تهویه و منبع حرارتی گردد. استفاده از حرارت زیرزمینی الزامی نیست
سالن دارای اتاق تجهیزات، انبار دان، اتاق تاسیسات و سرویس بهداشتی باشد
– سالن می تواند یکطرفه و یا دو طرفه احداث شده و گردشـگاه نیـز بـرای پـرورش در ایـن
سن کاملاً ضروری است
پرورش شترمرغ
– در گردشگاه احداث سایبان کاملاً ضروری بوده و بهتر اسـت در انتهـای گردشـگاه قـرار
گیرد. کف گردشگاه می تواند خاک معمولی باشد . البته عقایـد در ایـن خـصوص متفـاوت
بوده و بر اساس شرایط آب و هوایی و مسائل بهداشتی، بستر مناسب انتخاب میگردد
– فضای لازم برای هر جوجه در گردشگاه حدود ۵ تا ۱۰ مترمربع در نظر گرفته شـود . البتـه
هرچه فضای بیشتری در اختیار پرندگان قرار گیرد، بهتر است
.
تاسیسات پرواربندی(از سه ماهگی تا سن کشتار)
در تاسیسات پرورابندی نیاز به فضای مسقف به صورت کـاملاً بـسته نبـوده و از سـایبان
جهت جلوگیری از اثرات غیرمساعد عوامل محیطی استفاده میگرد
در این سن پرنده بیشتر وقت خود را در گردشگاه به سر می برد
رعایت فضای مناسب برای پرنـدگان پـرواری از اهمیـت ویـژه ای بـرای رشـد مطلـوب
پرنده، کاهش جراحات و آسیب د یدگی پرندگان برخـوردار اسـت . توصـیه بـرای حـداقل
تعداد پرورای در یک پن ۵۰ قطعه و حداکثر ۱۰۰ قطعه پرنده می باشد. ولی تجربیات مولفین
نشان می دهد که در سیستم بسته پرورشی تراکم ۲۵ قطعه پرنـده تـاثیر بـه سـزایی در کـاهش
مشکلات پرورابندی داشته و رشد پرندگان نیز بهبود چشمگیری مییابد. بستر قسمت سایبان باید از خاک
پوشیده شده باشد و نیاز به کف سازی به حداقل مـی رسـد
ولی لازم است که بستر یکنواخت و مسطح باشد
پرورش شترمرغ
پن های کنار یکدیگر در بخش زیر سایبان می توانند با مصالحی همچون آجـر و سـیمان
و یا با استفاده از تـوری از یکدیگرجـدا شـوند . در بخـش گردشـگاه مـی تـوان از فـنس بـه
تنهایی، فنس به همراه بلوک یا آجر و یا ترکیبی از فنس و بتن استفاده کرد
در مورد ظروف آبخوری و دانخوری می توان از انواع ظروف پلی اتـیلن اسـتفاده کـرد
حتی در برخی موارد می توان از دو تکه کردن لاسـتیک هـای کـامیون و ماشـین آلات و یـا
استفاده از ظروف فلزی برای آخور پرندگان استفاده کرد . جهت درست کردن دانخوری و
آبخوری ثابت از آجر و پوشش سیمانی استفاده مـی گـردد . بـه ازای هـر پرنـده بـا توجـه بـه
شرایط آب و هوایی ۲ تا ۵ مترمربع سایبان در نظر گرفته میشود و فضای گردشگاه نیـز بـه
ازای هر پرنده بین ۱۰ تا ۲۰ مترمربع توصیه می گردد. کوتـاه بـودن و یـا بلنـد بـودن انـدازه
آخور و آبشخور باعث میشود تا هم پرنده به سختی آب و خوراک را مصرف کند و یا بـا افتادن در آن باعث
آلوده شدن و یا واژگون شدن ظروف گردد.
تاسیسات پرورش مولدین
تاسیسات و فـضای مـورد نیـاز مولـدین بـا توجـه بـه شـرایط آب و هـوایی گونـاگون و
همچنین تعداد پرنده هایی که در هر پـن نگهـداری مـی گـردد مـی توانـد ابعـاد و طـرح هـای
متفاوتی را داشته باشد . در مناطق گرمسیری و نیمه بیابانی معمولاً تنها یـک بخـش سـایبان و
گردشگاه احتیاجات تاسیساتی را شامل میشود ولی در مناطق سردسیر کـه دارای بارنـدگی
هستند نیاز به احداث بنا برای حفظ پرنـدگان در برابـر سـرما نیـز اسـت کـه در ایـن شـرایط
میتوان کل سایبان را در بخشی که به گردشگاه متصل می شود ساخت.
سایبان را می توان با توجه به شرایط اقلیمی منطقه با مصالح گوناگون درست کرد بـه عنـوان
مثال در مناطق گرمسیری می توان با استفاده از برگ د رختان نخل نیز سـایبان درسـت کـرد
در مناطق سردتر نیاز به عایق کردن بخش سایبان و یا حتی ایجاد اتاقی مسقف، بیشتر است
مساحت فضای سایبان مورد نیاز هر پرنده مولـد حـداقل ۶ مترمربـع اسـت ولـی در نظـر
پرورش شترمرغ
گرفتن ۸ مترمربع فضای سایبان به ازای هر قطعه مولد مطلـوب تـر اسـت . فـضای گردشـگاه
مورد نیاز هر پرنده مولد حداقل ۱۲۵ مترمربع توصیه میشود و هرچه فـضای مـورد اسـتفاده
بیشتری در اختیار پرندگان باشد رفاه و آسایش پرندگان بیشتر تامین می گـردد و درگیـری و نـزاع
بین پرندگان کاهش می یابد که تاثیری مستقیم بر تولید مثل و کیفیت جوجه هایشان دارد
فضای گردشگاه معمولاً با استفاده از فنس کشی و یا بـا اسـتفاده از لولـه کـه در فواصـل
مشخص و یکسانی از یکدیگر نصب می شوند، مـی توانـد آمـاده شـود . در ایـران از مـصالح
پرورش شترمرغ
مختلف می توان برای ایجـاد یـک گردشـگاه اسـتفاده کـرد کـه عبارتنـد از : ترکیـب سـیم
مفتولی و لوله، فنس و لوله، سیم بکسل و لوله و یا ترکیبی از فنس و سیم بکسل و لوله . البته
جهت پایداری هر چه بیشتر این بخش در برخی از مزارع پرورشـی از بلـوک جهـت دیـوار
چینی تا ارتفاع یک متری استفاده میشود و در روی آن توری نصب مـی گـردد . در برخـی
مواقع نیز جهت استحکام هر چه بیشتر توری پس از کارگذاری آن از بتن تا ارتفـاع ۵۰ الـی ۷۰
سانتیمتری جهت افزایش ایستایی فنس کشی استفاده میشود
ارتفاع فنس توری برای پنهـا ی مولـدین ۲/۲ متـر توصـیه مـی گـردد و لازم اسـت کـه
بخش بالایی توری ها با استفاده از کارگذاشتن قوطی و یا برگرداندن قسمت های نوک تیز
توری از بروز آسیبهای احتماًلی به پرنده جلوگیری کرد
پرورش شترمرغ
کف پنهای مولدین در زیر سـایبان بایـد دارای بـستری نـرم باشـد و خـالی از سـنگ و
سنگ ریزه باشد و محیط امنی را برای تخمگذاری پرنده فراه م آورد . معمولاً از بستر ماسـه
بادی و یا ماسه شسته شده برای این بخش استفاده مـی گـردد . کـف گردشـگاه مـی توانـد از
بستر خاکی منطقه باشد ولی لازم است تسطیح شود و با شیب ملایمی به سمت پـایین زمـین
و یا یک گوشه از پن از گل شدن و ماندگاری آب در محوطه گردشگاه جلوگیری کند
تجهیزات گرمایشی و سرمایشی خاصی برای تاسیسات مولـدین نیـاز نمـی باشـد ولـی بـرای
مناطق گرمسیر که بـه خـصوص در اواسـط تابـستان پرنـدگان گرمـای بـیش از حـد آسـتانه
تحملشان را باید پشت سر بگذارند تعبیه کردن مه پاش از اصلی تـرین مـوارد جهـت خنـک کردن پرندگان
می باشد
.
جهت نگارش طرح توجیهی و یا طراحی نقشه های جانمایی و فنی و اجرایی مزارع پرورش شترمرغ
با واحد پشتیبانی تماس گرفته و یا از منوی سایت به بخش مورد نظر مراجعه نمایید
مهندس محمد سراهنگ
۰۹۳۹۳۸۴۹۷۷۶
.
سایر ساختمان ها
انواع مواد خوراکی و تهیه خوراکی
اکثر مزارع پرورش شترمرغ خوراک مـورد نیـاز پرنـدگان پرورشـی را خودشـان آمـاده
میکنند. در این مزارع معمـولاً انبـاری در نظـر گرفتـه مـی شـود کـه در آن تجهیـزات تهیـه
خوراک مانند : آسیاب و میکسر نصب میگردد. زمینی که برای این کـار اسـتفاده مـی شـود
باید بالاتر از سایر نقاط مزرعه پرورشی باشد در غیر این صورت باید سطح آن را با استفاده
از سنگریزه و شن بالا آورد . کف انبار باید از جـنس بـتن مـسلح باشـد . اسـتفاده از فـن نیـز
جهت تهویه هوا لازم است به خصوص در زمـانی کـه رطوبـت بالاسـت کـه بتـوان آن را از
محیط انبار خارج نمود
بهتـر اسـت جهـت جلـوگیری از مخلـوط شـدن مـواد اولیـه در انبـار بـین هـر یـک از
بخشهایی که مرتبط با هر یک از مواد خوراکی است ، دیواری به ارتفاع ۱ متر تعبیه گردد
مواد بسته بندی شده در انبار نیز لازم است تا بر روی پالت هایی و با رعایت فا صله با زمین و
دیوار قرار داده شوند
.
انبار علوفه
در برخی مزارع فضای نگهداری علوفه از محـل نگهـداری سـایر مـواد خـوراکی مجـزا
است. در این قسمت تنها با ایجاد فضایی به شـکل سـایبان و درسـت کـردن دیوارهـایی در
کنار این ساختمان تا ارتفاع دو متری می توان فـضای م ناسـبی را جهـت نگهـداری علوفـه و
یونجه فراهم آورد . کف این محل باید بتن ریزی شود . همچنـین لازم اسـت تـا زمـین محـل
احداث آن دارای زهکشی مناسبی باشد تا مانع از نفوذ رطوبت بـه لایـه هـای زیـرین علوفـه
انبار شده گردد . در زیر سایبان انبار علوفه می توان فضایی جهت تعبیه علوفـه خـرد کـن نیـز
درنظر گرفت.
.
انبار لوازم و تجهیزات
در مکان مناسب استقرار یافته و در آن لوازم و وسایل مـصرفی جهـت پـرورش و مـورد
نیاز سایر قسمتهای مزرعه پرورشی، نگهداری میشود
.
قرنطینه
دو نوع ساختمان قرنطینه در مزارع باید در نظر گرفته شود که عبارتند از
الف- اتاق قرنطینه
ورودی مزرعه که برای ورود افراد مجاز به داخل مزرعه در نظر گرفتـه شـده، بلافاصـله
به اتاق قرنطینه باز میشود. این اتاق اگر به صورت اصولی و با رعایت بهداشـت در مزرعـه
ایجاد شود باید به سه بخش اصلی تقسیم شود که بخش اول قسمت آلـوده اتـاق مـ ی باشـد
که همان بخش ورودی کارکنان است که شخص باید تمامی البسه وکفشهـای خـود را از
تن در آورد و در قسمتی که مختص آن هاست قـرار دهـد . بخـش دوم شـامل شستـشو و یـا
بخش ضدعفونی است که در این قسمت با توجه بـه امکانـات موجـود مـی توانـد از اسـپری
کردن ضدعفونی کنندهها و یا س ایر وسایل و یا حتی دوش آب جهت شستشوی کامل بـدن
استفاده گردد . در بخش سوم که بخش پاک نامیده می شود شخص لباسهـای نـو و مربـوط
پرورش شترمرغ
به فعالیت در مزرعه به تن میکند.
ب- ساختمان و تاسیسات قرنطینه دام
به منظور جلـوگیری از خـسارت ناشـی از ابـتلا و شـیوع بیمـاری هـا در واحـد، احـد اث
قرنطینه با رعایت فاصله مناسب ضروری می باشد تا پرندگان تازه وارد به مدت تعیین شـده
حداقل۶ هفته در این محل نگهداری و کلیـه اقـدامات بهداشـتی در مـورد آن هـا اعمـال و
پس از اطمینان از سلامتی و کاهش خطر انتقال بیماری به واحد مربوط منتقل شوند.
.
بیمارستان
ایجاد محلی به عنوان بیمارستان در واحد الزامی است . که شامل دو قـسمت مجـزا بـرای
بالغین و سنین پایین تر می باشد. این مکان به دلیل اینکه پرندگان مظنون یـا بیمـار بایـستی بـه
دور از گله نگهداری شود کلاً از بقیه واحد جدا می باشد و نبایـد در جهـت بـاد باشـد تـا از
انتشار آلودگی در محوطه جلوگیری گردد
.
اتاق کالبد گشایی و آزمایشگاه
این اتاق که با توجه به وسعت سرمایه گذاری و امکانات موجـود سـاخته مـی شـود بایـد دارای تجهیزات
لازم جهت باز کرد لاشه و همچنـین در دسـترس بـودن تجهیـزات ابتـدایی جهت آزمایش بر روی لاشه باشد
کوره لاشه سوز و چاه دفن تلفات
جهت از بین بردن لاشه های کالبد گشایی و حیوانات تلف شده می توان از کـوره لاشـه
سوز و یا چاه تلفات استفاده شود ، البته باید ایـن نکتـه مـورد توجـه باشـد کـه شـترمرغ هـای
پرواری بالای ۴ ماه و مولدین را نمی توان در کوره لاشه سـوز سـوزان د و نیـاز بـه چـاه دفـن
تلفات است . لازم است تا اتاق کالبـد گـشایی و کـوره لاشـه سـوز و یـا چـاه دفـن تلفـات
نزدیک به هم و غیر قابل دسترس حیوانات باشـند و بـا در نظـر گـرفتن جهـت وزش بـاد در
دورترین نقطه مزرعه احداث گردند
اتاق خدمات ( اتاق سرویس )
برای هر سالن پرورش باید اتاق سرویس جهت نصب مخزن آب بـه منظـور مـصرف دارو در آب
آشامیدنی، اقدامات کنترلی گله و سایر تجهیزات در محل مناسب در نظر گرفته شود.
اتاق کارگران و کارکنان
خانه های کارگری در محلی احداث شوند که کارگران امکان ورود مـستقیم بـه داخـل فارم را ند اشته و در
برنامه سر کشی ضمن رعایت کلیه اصول ایمنی زیستی ( دوش، تعـویض لباس و …. ) بایستی از قسمت
نگهداری جوانترها به طرف بالغین و از سمت پرنـدگان سـالم به طرف پرندگان مریض تردد نمایند
اتاق مدیریت
محـل ثبـت و بایگـانی اطلاعـات و نظـارت بـر عملکـرد کارکنـان مزرعـه و وضـعیت شترمرغهای موجود
می باشد و لازم است امکانـات لازم جهـت اسـکان مـدیر و همکـاران ایشان در آن مهیا باشد
اتاق نگهبانی
جهت کنترل ورود و خروج افراد در ابتدای مزرعه و در کنار در ورودی مزرعه سـاخته میشود
حصار
وجود حصار در ا طراف مجموعه به منظور جلوگیری از ورود حیوانـات و افـراد متفرقـه الزامیست.
.
.
جهت مشاهده مطالب آموزشی در زمینه کسب و کار
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید

.
جهت نگارش طرح توجیهی و یا طراحی نقشه های جانمایی و فنی و اجرایی مزارع پرورش شترمرغ
با واحد پشتیبانی تماس گرفته و یا از منوی سایت به بخش مورد نظر مراجعه نمایید
مهندس محمد سراهنگ
۰۹۳۹۳۸۴۹۷۷۶
.